شرکت حمل و نقل دریایی
در این نوشتار می پردازیم به ساز و کار شناورهای تانکر که قابلیت حمل و جابجایی فرآورده های شیمایی را دارا هستند. جابه جایی فرآورده های شیمایی از قبیل متانول، آروماتیک ها، MTBE و … باید با رعایت استانداردهای خاص صورت پذیرد. در ادامه اجزای تشکیل دهنده یک شناور تانکر که قابلیت حمل فرآورده های شیمایی را داراست نشان داده شده است. تصویر زیر می تواند درک بهتری از ساز و کار این شناورها را فراهم نماید.
پتروشیمی چیست ؟
بیش از نیم قرن از استفاده فرآورده‌های نفتی به صورتی غیر از سوخت می‌گذرد. با گذر زمان و با پیشرفت علم و تكنولوژی، انسان تعداد روزافزونی از هیدروكربنها را به طور ناب از بقیه فرآورده‌های نفتی جدا كرده و به تولید بقیه مواد شیمیایی و صنعتی رسانیده است . صنایع وابسته به مواد و متریال هایی که از مواد نفتی محصولات غیرنفتی می سازند را صنایع پتروشیمی می‌نامند.
محصولات پتروشیمی
صنايع پتروشيمي بخشي از صنايع شيميايي است كه فرآورده هاي شيميايي را از مواد خام حاصل از نفت يا گاز توليد مي كند. محصولات پتروشيمي بر اساس تنوع تكنولوژي ، پيچيدگي فرآوري توليد و نزديكي مادة توليدي مرحله نهايي بازار مصرفي به دو دسته مواد پايه اي بالا دستي كه مواد حد واسط و خوراك پايين دستي را تشكيل مي دهند و محصولات پايين دستی تقسيم مي شوند.
-گاز مایع (ال‌پی‌جی)
-بنزین
-نفتا (برشی که بین بنزین و نفت سفید قرار می‌گیرد)
-نفت سفید و سوخت‌های جت مرتبط به آن
-گازوئیل (نفت‌گاز) و به‌طور کلی سوخت‌های دیزل
-نفت کوره معروف به مازوت یا نفت سیاه
-روغن‌های نفتی
-واکس پارافین
-آسفالت و قیر
-کُک نفتی
-گوگرد
خوراک یا مواد اولیه صنایع پتروشیمی
با توجه به نوع فرآيندهاي موجود در پتروشيمي، خوراك مصرفي محصولات اين صنعت عمدتاً عبارت است از:
گاز شيرين، نفتاي سبك و سنگين، گاز مايع و خاك فسفات كه از اين ميان تنها خاك فسفات از خارج وارد مي شود.
محصولات شيميايي پايه:
طيف وسيعي از محصولات را شامل مي شود كه داراي بالاترين تنوع محصول بين پنج گروه اصلي مي باشد. انواع اسيدها، بازها و نمكهاي مربوطه، انواع گازها و مواد شيميايي ديگر در اين گروه قراردارند.
محصولات پليمری:
از بيشترين ارزش افزوده نسبت به ساير گروه برخوردار هستند که به دليل تغييرات كمتر نيازهاي بازار، تكنولوژي هاي توليد آنها به سرعت تغيير می یابد.
محصولات آروماتيك:
همانند گروه مواد شيميايي شامل طيف وسيعي از محصولات مانند: بنزين، تولوئن، اورتوزايلن، پارازايلن و آروماتيكهاي سنگين و غيره.
محصولات مربوط به گروه كودها و سموم:
شامل تركيبات اوره و آمونياك بوده كه به عنوان كود كشاورزي، دي آمونيم فسفات، نيترات آمونيم و سولفات آمونيم استفاده مي گردد.
محصولات مربوط به گروه سوخت و مواد هيدروكربوري:
شامل انواع سوختهاي مورد استفاده صنايع نظير بنزين و نفت گازوئيل، نفت كوره، قير، حلالهاي آلي و مواد هيدروكربوري ديگر (انواع روغنها) مي باشد.
وسیله ای که در اینجا به معرفی آن می پردازیم، شناوری است به نام Emma Mærsk است که مسافت بین چین و کالیفرنیا را ۴ روز زودتر از کشتی های باری معمولی می پیماید. داستان وقتی جالب تر می شود که بدانیم این اژدها، عنوان بزرگترین کشتی باری دنیا را هم در اختیار دارد. این اژدهای دریایی ۳۹۶ متر طول و ۱۷۰۹۷۴ تن وزن داشته و توانایی حمل بیش از ۱۱۰۰۰ کانتینر ۶ متری را دارد.
برای به حرکت درآوردن این ماموت عظیم الجثه با سرعت ۳۱ گره دریایی (سرعت استاندارد کشتی های باری ۱۸ تا ۲۰ گره دریایی است)، شما به چیزی بیش از توان این اسب کوچولوی اتمی نیاز دارید. در حقیقت شما Wärtsilä-Sulzer RTA96-C بلند مرتبه را با قدرت ۱۰۹هزار اسب بخار، ارتفاع ۱۳.۵ متر و طول ۲۷.۵ متر لازم دارید. (راستی، می دانید قدرت موتور پراید ۶۹ اسب بخار است؟)
۱۴ سیلندر دو زمانه RTA96 بیش از ۲۳۰۰ تن به وزن Emma Mærsk اضافه کرده و برای به حرکت در آوردن اژدهای دریایی، با سرعت ۱۰۲ دور در دقیقه حرکت می کنند. بر خلاف وتورهای دیزل قدیمی، در RTA96-C به لطف تکنولوژی Common rail ، از میل بادامک، زنجیر چرخ دنده، پمپ های هیدرولیک و سوخت صرف نظر شده است. این تکنولوژی با انتقال سوخت تحت فشار بالا و استفاده از یک میدان مغناطیس ویژه به جای پمپ های معمول، مقدار مصرف آن را بسیار کاهش داده و کارایی موتورهای دیزل را بهبود بخشده است. ولی موتور RTA96-C علی رغم استفاده از این تکنولوژی، هنوز برای هر دور، ۱۸۴ گرم گازوئیل را در هر پیستون تزریق می کند.
کانتینرها از جمله محصولات پرکاربرد و مهم در حمل و نقل و جابجایی محصولات در داخل و خارج کشورها به شمار می آیند. در این مبحث به بررسی انواع کانتینر از لحاظ ابعاد و کاربری می پردازیم.
کانتینر از لحاظ ابعاد
ابعاد یک کانتینر برحسب فوت مشخص می شود. کانتینرها دارای اندازه های 10، 20، 30 و 40 فوت هستند که رایج ترین آنها کانتینر20 فوت و 40 فوت می باشند. البته توجه داشته باشید در حال حاضر از کانتینرهای 45 فوتی در خطوط کشتیرانی استفاده می شود. کانتینر دارای کاربرد مختلفی هستند که در حمل و نقل سنگ معدن، سنگ آهک و در حمل و نقل های دریایی مورد استفاده قرار می گیرد.
طبقه بندی کانتینر از لحاظ ابعاد
کانتینر 10 فوت
کانتینر 20 فوت
کانتینر 40 فوت
کانتینر 40 فوت High Cube
کانتینر 10 فوت
کانتینر 10 فوت دارای ابعاد 3*2.5 متر با ارتفاع 2.60 متری معروف به کانتینر 3 متری می باشد که برای انبار کالا گزینه مناسبی به شمار می آید.
کانتینر 20 فوت
کانتینر 20 فوت دارای ابعاد 6*2.5 متر با ارتفاع 2.60 متری می باشد که برای انبار کالاها و جا به جایی کالا کاربرد دارد.
کانتینر 40 فوت
کانتینر 40 فوت دارای ابعاد 12*2.5 با ارتفاع 2.60 متر می باشد. این کانتینر در صنعت حمل و نقل نسبت به انواع دیگر پرکاربردترین است.
کانتینر 40 فوت HIGHCUBE
کانتینر HighCube در ابعاد 12*2.5 متری با ارتفاع 2.90 متر عرضه می شود، تمایز این کانتیرها با کانتیر 40 فوت در ارتفاع آن می باشد که به همین سبب به کانتینر بلند نیز معروفند. این نوع کانتینر برای حمل کالاهایی با ارتفاع بلند به کار می روند.
طبقه بندی کلی کانتینر از لحاظ کاربری
1.کانتینر کالای خشک (Normal Container)
2.کانتینر یخچالی (Reefer Container)
3.کانتینر پهلو باز (Open Side Container)
4.کانتینر روباز (Open Top Container)
5.کانتینر عایق بندی شده (Insulate Container)
6.کانتینر تهویه دار (Ventilated Container)
7.کانتینر حرارتی (Heated Container)
8.کانتینر مخزن دار (Tank Container)
9.کانتینر تاشو (Flatrack Container)
10.کانتینر مسطح (Platform Container)
کانتینر کالای خشک
پرکاربردترین و رایج ترین کانتینر ها می باشند که در ابعاد 20 و 40 فوت مورد استفاده قرار می گیرند.
کانتینر یخچالی
با توجه به اینکه این کانتینر دارای سیستم خنک کننده می باشد مناسب برای حمل مواد غذایی و کالاهای فاسد شدنی است.
کانتینر پهلو باز
در قسمت پهلوی کانتینر یک درب یا چند درب بازشوی بزرگ قرار دارد که این مزیت باعث سهولت در بارگیری می شود.
کانتینر رو باز
همانطور که از اسمش پیداست این نوع کانتینر بدون سقف می باشد و برای حمل کالاهای خشک مثل شن و ماسه و حبوبات به کار می رود. برای پوشاندن سقف کانتینر از پارچه های برزنتی بهره می گیرند.
کانتینر عایق بندی شده
ساختمان این نوع کانتینرها از مواد عایق است تا از تبدیل سرما به گرما یا از ورود گرما جلوگیری شود.برای حمل دارو و گوشت منجمد و … استفاده می شود.
کانتینر تهویه دار
جهت حمل ونقل محموله هایی که برای خراب ندن نیازمند تهویه مناسب هستند به کار گرفته می شود. کالاهای مورد حمل با این کانتینرها قهوه و لوبیا می باشند.
کانتینر حرارتی
این کانتینر دارای عایق بندی در دیواره ها و سقف ویک موتور گرم کننده می باشد.
کانتینر مخزن دار
برای جابه جایی مایعات معمولی و خطرناک و گازها از این دسته از کانتینر که بدنه آن یک جداره یا دو جداره است، استفاده می شود. به لحاظ ارزش، در گروه کانتینرهای بسیار گران قیمت قرار گرفته و حفاظت آنها، به جهت خطراتی که می تواند متوجه کالاهای ویژه داخل آن شود، اهمیت زیادی دارد.
کانتینر تاشو
کانتینرهای تاشو کاربرد بسیار کمی را دارا هستند و با توجه به تا شدن این کانتینرها فضای کمی را اشغال می کنند.
کانتینر مسطح
این نوع کانتینر، کالا در سطح تحتانی آن بارگیری و پس از مهار، آماده حمل و جابه جایی می شود.برای حمل و نقل اقلام سنگین از قبیل ماشین آلات، آهن و فولاد کاربرد دارد.
کانتینر حمل احشام و حیوانات
دارای دریچه در قسمت طولی یا عرضی که سبب تعویض هوای داخل کانتینر می شود وامکان حمل و نقل حیوانات زنده را فراهم میکند.درقسمت پایینی کانتینر نیز دریچه های مخصوص نظافت تعبیه شده که دارای ادوات جانبی از جمله غذا و آب برای تغذیه حیوانات در طول سفرهای بلند مدت است.
کانتینر حمل خودرو
برای جابه جایی اتومبیل در مسافت های طولانی استفاده می شود.و به لحاظ رعایت ابعاد استاندارد جهانی، محدودیت ارتفاع دارد که با توجه به طول آن برای کانتینر 20 فوت ، قابلیت حمل یک و برای کانتینرهای 40 فوت حداکثر قابلیت حمل دو خودرو را دارد.
